Een bijdrage van Christien Geers en Annette Kersten, www.wijzoud.nl

Wethouder Cel Severijn: “Als gemeente Dinkelland willen we proactiever en zo vroeg mogelijk met onze partners en inwoners (preventief) werken aan gezondheid. Wij willen korte lijnen tussen de gemeente, zorgaanbieders en zorgontvangers. Met als doel: zorg menselijker, efficiënter, effectiever en dichtbij. De dorpsondersteuner is daarin een belangrijke spil. Hij of zij regelt informele zorg door mensen met elkaar of met verenigingen in contact brengen.”

De basis van het succes van de inzet van de dorpsondersteuner in Twente worden gevormd door:

1. Het dorp is aan zet

Voor draagvlak is het belangrijk dat het dorp of de wijk de initiatiefnemer is. Zij maken samen een plan voor een bredere visie op zorg en welzijn. Ze dragen bij aan de preventie en lokale samenwerking informeel en formeel en op welzijn en zorg.

2. Een sterke sociale basis

Een sterke sociale basis biedt plezier, ontspanning, ontmoeting, ontplooiing, zingeving, steun, vertrouwen en hulp; kortweg positieve gezondheid. Hierdoor ontstaan veerkrachtige mensen en gemeenschappen die naar elkaar omzien. De dorpsondersteuner is er om een vrijwilliger te ondersteunen, een initiatief op weg te helpen of een inwoner te helpen vaardigheden te ontwikkelen om veerkrachtiger te worden, om om te kunnen gaan met de uitdagingen die op zijn pad komen.

3. Dorpsondersteuner als verbinder

Een bijzondere positie, namelijk naast de inwoner(s) staan en geen ander belang nastreven. Inwoners moeten zeggenschap en regie houden, ook als er problemen zijn. Dat betekent inwoners helpen om zaken zelf of samen op te lossen. Een dorpsondersteuner doet wat nodig is en legt verbinding tussen de leefwereld en de  systeemwereld. Zij is een belangrijke schakel in het begrip ‘wat werkt voor inwoners’. Zij is vertrouwd en dichtbij en gaat ongevraagd op mensen af. Zij spreekt de taal en zoals de ouderwetse dorpsdokter of wijkverpleegster.

Samenwerken als partners

In de gemeenten Dinkelland en Tubbergen is men zich terdege bewust dat dit vraagt om samen te werken en samen nieuwe kaders, structuren en systemen te ontwikkelen. De rol van de gemeente is hierbij faciliterend. De gemeente financiert de dorpsondersteuner en is werkgever, maar de dorpen zijn inhoudelijk sturend. Een lerend netwerk is opgezet om te kijken wat er nodig is om deze ontwikkeling te borgen naar de toekomst. Gemeenten, welzijnsorganisaties  en zorgorganisaties sluiten aan bij waar inwoners behoefte aan hebben en niet andersom. Dit vraagt een andere rol van alle partijen, ook van inwoners.

WijzOud, een onafhankelijke burgeradviesorganisatie, heeft met ondersteuning van de provincie Overijssel deze ontwikkeling met het project de Vitale beweging mogelijk gemaakt. WijzOud heeft een leerkring voor inwoners en leergang ontwikkeld waardoor nieuwe dorpsondersteuners in deze rol kunnen groeien. Een aantal masterclasses en individuele coaching en intervisie zorgen voor doorontwikkeling van deze mooie rol.